Door: Emma Kamp | Woensdag 31 mei 2023
JUBILEUM Eerste kringloop van Nederland bestaat 50 jaar en staat in Soest
‘Hoe meer roest hoe waardevoller’
De SKS Store in Soest bestaat vijftig jaar. De eerste kringloop van Nederland is populairder dan ooit. ,,Waarom zou je nog nieuwe spullen kopen?”
SOEST | De verjaardag van de SKS Store (voorheen de Spullenhulp) is voor de bezoekers van het filiaal aan De Schans niet te missen, aan de gevel hangt een grote banner met daarop ’Wij bestaan 50 jaar!’. Binnen snuffelen klanten uitgebreid tussen de borden, kleren, stripboeken en alle andere spullen die een kringloop zo herkenbaar maken. Bij de kassa hangen papiertjes met ’ongeprijsde artikelen worden niet verkocht. Dat is een sluwe tactiek van sommige klanten: het prijsje eraf halen, en dan proberen het goedkoper te krijgen. Maar onderhandelen, dat doen ze hier niet.
Tweedehands is hip
Het magazijn is net als de winkel opgedeeld in afdelingen en staat vol met dozen die nog geleegd moeten worden. ,,Als mensen een vrije dag hebben, gaan ze vaak opruimen, dan komt er extra veel binnen”, verklaart directeur Sietske van der Vijgh de drukte. De metalen plaat in de vloer waarop alle spullen gewogen worden, is omringd door dozen, klaar om uitgezocht te worden. Gelukkig komen ze er moeiteloos vanaf. Van der Vijgh: ,,Er is voor ieder wat wils, en het type klant verandert ook. Van oudsher waren dat klanten met minder geld, nu is tweedehands juist hip.”
Van der Vijgh is een half jaar geleden aan het hoofd van het kringloopcentrum gekomen, precies aan het begin van het jubileumjaar. Tien jaar geleden werd er al een boek uitgebracht, waarin de oprichting van de stichting uitgebreid wordt beschreven. ,,Dat wilden we niet nog eens herhalen, we kijken vooral graag naar de toekomst”, benadrukt de directeur. ,,Voor wie nieuwsgierig is, het boek komt nog wel eens in de winkel terecht, tweedehands dus.”
“We kijken altijd hoe we het werk kunnen aanpassen aan de mens, in plaats van andersom.”
867 ton
Er wordt toch even in het jubileumboek gebladerd, want wat is er in de afgelopen tien jaar allemaal veranderd? De naam, natuur- lijk (SKS-store: ’fris en modern’), en er is een nieuw logo: het infinity-symbool uit het vorig logo is een mascotte geworden dat binnenkort allerlei avonturen gaat beleven. De kringloop heeft vorig jaar 867 ton aan spullen opgehaald, bijna 200 ton meer dan tien jaar geleden. Qua gewicht komen er vooral meubels binnen, gevolgd door huisraad, boeken (soms verkopen ze er wel 300 op een dag) en textiel. In hoeveelheden wordt er volgens de directeur vooral kleding naar de kringloop gebracht, een product dat steeds populairder wordt. ,,Mensen dragen tweedehands kleding met flair, je kunt je er ook veel unieker mee kleden. Dat maakt dat het op sommige plekken duurder wordt, maar bij ons niet. Bewust, we hebben liever dat meer mensen ons vinden, dan dat we de prijzen omhoog doen.”
Meer dan de helft van de spullen wordt verkocht in de winkel. Als ze binnen vier tot zes weken niet worden verkocht, wordt het gerecycled (een derde) of gaat het weg (tien procent). ,,We willen kijken hoe we het percentage restafval nog lager kunnen krijgen, naar negen.”
De rode draad in het werk van de Soesterse (,,ik woon op 600 meter hier vandaan”) is non-profit. Ze werkte onder andere als gemeenteraadslid in Soest en bij de Maag Lever Darm Stichting. ,,Ik werk graag aan mooie doelen, en daarnaast ging ik steeds meer nadenken over ons consumptiegedrag.” Bij de kringloop vond ze een combinatie: bezig zijn met het grotere geheel, en bewust omgaan met mensen en met producten. ,,Vroeger had het kopen van nieuwe producten een functie, iets was stuk of versleten, denk aan meubels of speelgoed. Maar welke functie heeft het tegenwoordig nog? Ik zou willen dat iedereen eerst tweedehands kijkt, er is zo’n groot aanbod.”
De kringloop heeft 22 mensen in dienst en er werken vijftig vrijwilligers, ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, of liever ‘mensen met een verhaal’. ,,We kijken altijd hoe we het werk kunnen aanpassen aan de mens, in plaats van andersom. Wat kan en wil iemand doen?” De diversiteit aan mensen maakt het team extra leuk, volgens de directeur. ,,Mensen die moeilijk een baan kunnen vinden, en hier komen, kunnen binnen no-time zelfstandig werken.” Ook via de reclassering komen mensen in het magazijn of bij het textiel werken. ,,De eerste dag is altijd spannend voor hen, maar daarna is het ijs gebroken. We ontvangen veel bedankjes als ze weer vertrekken.”
“Ik zou willen dat iedereen eerst tweedehands kijkt, er is zo’n groot aanbod.”
Mooie tafel
De kringloop is er dus niet alleen voor het zoeken naar een mooie tafel die bij je interieur past, of een verzameling boeken, maar ook voor het sociale en maatschappelijke aspect. ,,Sommige klanten komen dagelijks en drinken elke dag een bakje koffie in de koffiecorner”, vertelt Van der Vijgh. ,,De klanten kennen het personeel bij naam en als ze zo vaak komen, weet je steeds iets meer van hun privésituatie. Ze zijn bijvoorbeeld ziek of hebben iets meegemaakt. Ja, sommige mensen geven we wel eens iets mee.”
Reparatie
Waar gaat de SKS Store zich op richten de komende tien jaar? ,,We denken aan een ambachtscentrum waar mensen kapotte spullen kunnen brengen en laten repareren.” Een idee dat goed aansluit bij het recht op reparatie’. Ook willen ze meer mensen bereiken die niet zo snel naar de kringloop zouden komen. Een aparte winkel voor elke productcategorieën, bijvoorbeeld? In het centrum van Soest heeft SKS Store een kleiner filiaal en in Soest-Zuid al een boetiekje met alleen kleding. ,,Dat is een mooie ambitie”, lacht de directeur. Maar de arbeidsmarkt is er krap. Toch zou dat zeker voor een groter bereik kunnen zorgen. In de kleinere filialen komen weer andere mensen die niet naar de kringloop aan De Schans komen.”
Spullenhulp in Soest was meteen een succes
De kringloop begon ooit aan de Veldweg 6, de gemeente Soest stelde het pand gratis ter beschikking voor een aantal Soesters die bruikbare spullen niet graag in de vuilstort zagen verdwijnen. De Spullenhulp was meteen een succes, na drie jaar was het pand zelfs te klein geworden. De eerste verhuizing was naar de Parallelweg in 1989 en in 1994 werd het pand aan De Schans geopend, vlak naast de gemeentewerf en volledig gasloos.
Een groot deel van de mensen dat in het jubileumboek wordt genoemd, werkt nog altijd in de winkel, zoals de Armeense Sona die vijfentwintig jaar op de teller heeft staan. ,,Het is leuk werk”, maar het kan echt druk worden. Het is de laatste tijd sowieso veel drukker geworden”, merkt ze op. Ze prijst een groot deel van de producten, maar echte oud-Hollandse producten laat ze aan een collega over. ,,Ik heb wel geleerd: hoe meer roest, hoe waardevoller.”
Belinda werkt al 28 jaar in de kringloop, de eerste 19 jaar als schoonmaakster. ,,Voordat ik hier begon, zat ik een jaar thuis. Ik had nog nooit van een kringloop gehoord, maar ik dacht, waarom niet. Ik werd hartelijk ontvangen.” Tijdens een reorganisatie besloot ze de stoute schoenen aan te trekken en werd ze hoofd van de textielafdeling. ,,Het is zwaarder, maar wel leuker, ik ben meer met mensen bezig.
Dit artikel is op 31 mei 2023 gepubliceerd in De Gooi- en Eemlander.
Alles 50% korting
Voor het 50-jarig bestaan heeft de winkel een speciale Jan van Haasteren puzzel laten maken. Alhoewel, de plaat bestond al, maar er is een Spullenhulp-tintje aan gegeven. Die is te koop voor 16,95. Op zaterdag 3 juni is er ook een speciale actie: ’50 jaar doe raar, alles 50%’ en in het najaar komt er weer een modeshow! En, de kringloop is altijd op zoek naar vrijwilligers. ,,Er is ongetwijfeld iets dat je leuk vindt om te doen”, aldus Belinda.
